Şafii Mezhebine Göre Namazın Bütün Bölümlerinde Namaz Kılma Niyeti Kalpte Tutulmazsa Namaz Bozulur mu?
BildirSoru
Lütfen bu sorunun neden bildirilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
Selamün Aleyküm,
Şafii Mezhebine Göre Namazın Bütün Bölümlerinde Namaz Kılma Niyeti Kalpte Tutulmazsa Namaz Bozulur mu?
Şafii mezhebine göre namazda niyet konusunda şöyle bir bilgi yer alıyor: “Namaz kılma fiilinin kastedilmesi. Yani namaz niyetinin, namazın bütün kısımlarında kalpte hazır tutulması.”
Bu bilgiye göre iftitah tekbirinden önce getirdiğimiz namaz kılma niyeti bütün namaz boyunca kalpte hazır tutulmazsa namaz bozulur mu? Mesela namazda aklımıza dünyalık bazı şeyler geldi, dünyalık şeyleri düşünürken niyette kopukluk oldu ve o sırada namaz kılma niyeti kalbimizden çıkmış oldu diyelim. Bu durumda namaz bozulur mu? Şafii mezhebine göre durum nedir?
Yalnız burada namazdan çıkmaya niyet etmiyoruz. Sadece dünyalık şeylerin akla gelmesi gibi bazı sebeplerden dolayı namaz kılma niyeti kalpten çıkmış oluyor.
Cevap ( 1 )
Lütfen bu cevabın neden bildirilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
Mâlikî, Hanefî ve Hanbelî İmamları, namaz niyetinin iftitah tekbirinden az önce yapılması hâlinde de sahih olacağını ittifakla kabul etmişlerdir. Yalnız Şâfiîler bunlara muhalefet ederek demişlerdir ki: Namaz için yapılan niyetin iftitah tekbirine bitişik olması zorunludur. Şöyle ki: Bir kişi niyet ettikten sonra iftitah tekbirini alır da tekbiri bitirinceye kadar niyetini sürdürmezse bunun niyeti bâtıl olur.
Şafii mezhebine göre Niyetin iftitah tekbirine bitiştirilmesi zorunludur. Şöyle ki: Bir kişi, iftitah tekbirinden az önce veya az sonra niyet ederse kıldığı namaz sahîh olmaz. Şâfiîler; niyet esnasında namazın tüm rükünlerini kalbte hazır bulundurmak yeterli olur demişlerdir. Bunu ileri sürmekle de diğer mezheblere muhalefette bulunmuşlardır. Niyet edildikten sonra bu niyeti, namazın sonuna dek kalpte tutmaya gelince, bu da niyetin sıhhati açısından gereklidir. Şöyle ki: Bir kişi, namazdayken namazdan çıkmak ister ve namaza giriş niyetini iptal ederse, namazına devam etse bile bu namaz bâtıl olur. Çünkü devam esnasında niyetsiz olarak namaz kılmaktadır. Meselâ bir kimse, sahîh bir niyetle namaza başlar, başladıktan sonra da başka birisinin kendisine seslenmesinden dolayı namazdan çıkmaya niyet ederek adamın çağrısına cevâp vermek isterse, bilfiil kesmese bile namazı bozulur. Çünkü niyetin sahîh olabilmesi için kişinin namaz esnasında niyete ters düşen bir davranışta bulunmaması icâb eder. Açıkça görüldüğü gibi, namazdan çıkmaya kasdetmek namaza giriş niyetine ters düşen bir davranıştır. Abdestin farzları kısmında da geçtiği gibi niyetin sahîh olabilmesi için müslüman olma, mümeyyiz olma, yapılacak ibâdeti edâ etmeye kesin karar verme gibi bazı şartları vardır. Bir ibâdeti edâ etmeye niyet eden kişi, tereddütsüz ve kesin olarak karar vermek zorundadır. İşte niyetle ilgili saymış olduğumuz bu şartlar hususunda bütün mezhepler ittifak etmişlerdir. Ancak Şâfiîler namazla ilgili niyete, kişinin namaz fiillerini kasdetmesi ve kılacağı namazın farzlığına niyet etmesini eklemişlerdir. Yine abdestle ilgili niyette de niyetin, abdestin farz olan ilk organını (yüzü) yıkamaya başlarken yapılmasını şart koşmuşlardır.
Kaynak:Abdurrahman Cezırî, Dört Mezhebe Göre İslâm Fıkhı- I, Çağrı Yayınları, 7. Baskı, İstanbul, 1993: 286-289.
Selam ve sevgilerimle!