BANKADAN MOBİL ÜZERİNDEN ALTIN ALMAK CAİZ Mİ?
BildirSoru
Lütfen bu sorunun neden bildirilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
hocam bankada hesabım var mesela 5000 tl bankaya gidip hesabımdaki parayla gram altın almak istiyorum dedim onlarda hesabımdaki paraya mukabil bana gram verse bu caiz mi ??
Cevap ( 1 )
Lütfen bu cevabın neden bildirilmesi gerektiğini düşündüğünüzü kısaca açıklayın.
Kıymetli Kardeşim!
SORUNUZUN KISA CEVABI;
İslam fıkıh hukukunda, Altın, gümüş gibi değerli madenlerin alışverişinde(değişiminde) 1.fiziksel temasın olması, 2. Peşin olması, 3. Alışverişin bir mecliste yapılması gerekir ve şuan da bu şartlar yerine getirilmediği için bu alış veriş geçerli değildir. Şayet fiziksel temas gerçekleşiyorsa, ayrıca altın ve dövizinizi aldığınız zaman size veriliyorsa bu tür alışveriş geçerlidir.
SORUNUZUN AYRINTILI CEVABI ;
Altın, gümüş, döviz türü madeni paraların değişiminde, aranan bazı şartlar vardır;
1. Birbiriyle satılan iki cinsin (altının altına satılması) eşit olması gerekir. Misal ; iki bilezik altını, bir kolyeye değiştirilecekse, ikisinin gram olarak eşit olması ve İki bilezik 50 gramsa, kolyenin de 50 gram olması gerekir.
2 Alışverişin hemen gerçekleşmeli. Misal ; 100 gram altın alınacak, peşin olarak alıcının, satıcıya ödemelidir. Şayet Altının-Altına satışında veya gümüşün-gümüşe satışında bir an bile geç teslim edilmesi Alışverişi geçersiz kılar. Veyahut altın alındı bir zaman sonra, alıcı karşılığı olan altını getirirse, bu şekilde yapılan alışveriş geçersiz sayılır.
3. Alışveriş aynı mekanda yapılmalıdır.
Satıcı altını alıcıya verecek, alıcı da satıcıya parasını alışverişin yapıldığı yerde verecek.
Bu saydığımız şartlar eğer ki satılan ve alınan cins aynı ise.(misal ;Altının-Altına, gümüşün-gümüşe)
Şayet cinsler farkı ise;
Altının para’yla değiştirilmesi veya tam tersi, burda bunların birbirine eşit olması şart değildir. Misal; 10 gram altın’a 20-30-40, gram gümüş alabilirsiniz.
Bu durumda yukarıda saydığımız, 2. ve 3. Şartlara uyulması gerekiyor.( 2. Şart ; Alışverişin hemen gerçekleşmesi, 3.Şart ; Alışverişin aynı yerde ve mekanda yapılması)
Ayrıca, Alışverişin hayali olmaması gerekir. Misal ; bankadan veya mobilden 100 gram Altın alındığı zaman, gerçekten bu 100 gram altının sizin olması gerekiyor. Bankaya gidip benim aldığım 100 gram altınımı verin dediğiniz de, hemen 100 gram altınınızı vermesi gerekiyor.
Peki faizle muamele yapmayan banka veya mobilden altın alınma meselesi ise şu şekildedir;
Farzı misal, bankanın veya mobilin size sattığı altını gerçekten gösteriyorsa işte bu senin altınındır deyip dokunup, görüp istediğiniz zaman alıp götürebiliyorsanız yukarıda saydığımız 2.ve 3. şartlarda yerine getiriyorlarsa bir sıkıntı olmaz. Ancak size sattığı altına başka birine satmamadır. Göstermelik olarak yanında altın bulundurup her gelene aynı altını gösteriyorsa bu da caiz değildir. Çünkü siz ben altını mı alıp gitmek istiyorum dediğiniz de size bunu vermeyecektir. Size hayali(veya hileli) bir satış yaptığını söyleyecektir.
Şafii mezhebinde; her halukarda bu satış geçerli değildir. Çünkü havale ile satış geçerli değildir. Alış verişin gerçekten olması ve hayali olmaması gerekir. Peşin olması ve anlaşmanın yapıldığı mekanda, alışverişin tamamlanması gerekiyor. Yukarıda bu hususlar detaylı bir şekilde anlatılmıştır.
Hanefi mezhebinde ise ;
>İslam hukukunda Alış/verişi sarf akdine girer. Sarf akdinde kabızlaşmak (fiziksel alışveriş) şartı vardır.Ancak bankalarda (internet”mobil”üzerinde yapılanlarda dahil) altin alımı semboliktir fiziksel degildir ve bu da caiz değildir. Misal : siz mobilden altın veya döviz almak için paranızı yatırıp, karşılığında altın ve döviz alırsanız ve bu aldığınız altın veya döviz’i bankada bırakırsanız olduğu gibi, banka size gidip altın veya dövizini (aldığınız gram ve döviz miktarını) size veriyorsa bir sıkıntı olmaz. Çünkü bankanın bir kuyumcudan veya dövizciden farkı kalmaz. Bu şekilde caizdir.(helaldir)
Ancak ; bankaya gidip altın veya dövizi istediğiniz zaman, misal; 100 gram altınınız veya döviziniz var ama banka size ‘ biz bu 100 gramı veya dövizi size hayali olarak sattık, ancak size tl karşılığı verebiliriz’ derse fiziksel alışveriş gerçekleşmediği için caiz(helal) değildir.
(Kaynak : El fikhu alel mezhebul erba’ C/2.S:413-428. Raddul muhtar C/5,S:258-259)
Selam ve dua ile…